Door Jet van der Wal
6 minuten

Bij het begrip innovatie denkt u misschien al snel aan technologische innovatie. Maar wist u dat driekwart van het innovatiesucces komt door mensen en niet door techniek? We noemen dat sociale innovatie.

Dit blijkt uit onderzoek van de Rotterdam School of Management (RSM) onder 1500 bedrijven uit verschillende topsectoren. Uit dit onderzoek blijkt ook dat bedrijven die sociaal innoveren qua bedrijfsresultaat beter presteren dan hun concurrenten die niet op deze manier werken.

Wat is sociale innovatie?

Sociale innovatie betreft vernieuwingen in het functioneren van medewerkers met het doel optimale bedrijfsprestaties en een prettig werkklimaat te realiseren. Sociale innovatie is de kern van HRM en moet letterlijk van de werkvloer komen als organisaties meer innovatieve producten en diensten willen gaan leveren.

Concreet betekent dit dat medewerkers meer verantwoordelijkheid krijgen en dat managers meer sturen op vertrouwen in plaats van op regels. Dit allemaal op een professionele manier. Kortom, slimmer samenwerken! Sociale innovatie kan een onderneming het volgende opleveren:

  • Dynamisch management
    Er wordt een groot beroep gedaan op de eigen verantwoordelijkheid van de medewerkers of andere uitvoerders; dit gaat gepaard met veel interactie en stimuleert motivatie en creativiteit.
  • Slimmer werken
    Medewerkers of andere uitvoerenden doen waar ze goed in zijn. Dit zal de ontwikkeling van hun talenten stimuleren en het gevoel van verantwoordelijkheid vergroten.
  • Flexibele organisatie
    Als er zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van de kennis en kunde binnen de organisatie zal dit leiden tot teams met uiteenlopende competenties binnen de organisatie.

Sociale innovatie draait dus kort gezegd om werknemers die betrokken en toegewijd zijn, zich flexibel opstellen en hun kwaliteiten optimaal benutten. Dit heeft logischerwijs een positief effect op de bedrijfsresultaten en op de innovatiekracht van het bedrijf.

Waarom is sociale innovatie zo belangrijk?

Sociale innovatie is onmisbaar bij het succes van ander type innovaties, zoals strategische innovatie en technologische innovatie.

Zonder visie, geen innovatie. Een bedrijf kan door een totaal nieuwe manier van kijken en reageren op de markt een strategie ontwikkelen waardoor die bedrijfstak fundamenteel wijzigt. Door middel van productinnovatie en procesinnovatie wordt deze visie vervolgens tastbaar gemaakt. Dit is de “harde” kant van innovatie.

Volgens een rapport van het ministerie van Economische zaken is de aandacht voor de 'zachte kant' van innovatie cruciaal gezien het rendement van innovatie bij het grote aantal mkb-bedrijven in topsectoren, zoals Food, Chemie en de creatieve maakindustrie.  

Wat levert het op?

Uit datzelfde rapport blijkt dat medewerkers van sociaal innovatieve bedrijven enthousiaster zijn en hoger scoren op tevredenheid. Wat verder opvalt is dat organisaties die inzetten op de combinatie van technologische en sociale innovatie een flinke toename zien in het personeelsbestand. Bij bedrijven die vooral inzetten op technologische innovatie is er juist een afname zichtbaar. Sociale innovatie heeft logischerwijs een positief effect op de bedrijfsresultaten en op de innovatiekracht van het bedrijf.

Een goed voorbeeld is DSM in Delft. Er wordt bij DSM veel geïnvesteerd om de activiteiten van de R&D-afdeling te verweven met de andere divisies. Het bedrijf is ook sterk in co-creatie en samenwerking met kennisinstituten. Veelzeggend is het credo dat ze hanteren. In plaats van ‘not invented here’ zeggen ze ‘proudly found elsewhere’. Kortom, het maakt niet uit waar het idee vandaan komt, als het maar bijdraagt aan het resultaat. Door zelfsturende teams produceert de “enzymenfabriek”, ondanks een slechte start, nu al jarenlang beter en goedkoper dan waar dan ook ter wereld. Sociale innovatie is voor DSM in Delft een wapen om te voorkomen dat de productie naar China wordt verplaatst.

Hoe kunnen we sociale innovatie bevorderen?

Volgens het “Smart Industry en Sociale Innovatie” rapport van Erasmus Centre for Business Innovation zijn er diverse factoren die sociale innovatie kunnen bevorderen. Een van de factoren is leiderschap en de samenstelling van het personeel. Maar ook de toenemende concurrentie van bedrijven die investeren in sociale innovatie wordt groter.

Het realiseren van strategische en technologische innovaties waardoor sociale innovatie moet volgen is wellicht de belangrijkste factor. Andersom kunt u ook stellen dat sociale innovatie eerst nodig is om technologische innovatie te realiseren. Uiteindelijk versterken beide vormen elkaar. Zo hebben ontwikkelingen op het gebied van informatietechnologie er bijvoorbeeld aan bijgedragen dat zelfsturende teams beter kunnen functioneren door een betere informatievoorziening.

Wilt u naar aanleiding van deze blog meer weten over sociale innovatie? Onze consultants praten graag met u mee.

Meer weten over dit onderwerp?
Bel ons op +31 (0)35 60 36 500 of stuur een bericht.