Onze samenleving digitaliseert. We communiceren met elkaar via smartphones, apps en social media houden ons op de hoogte van (wereld)nieuws, radio en televisie ontvangen we digitaal en ook in zorg vindt digitalisering plaats. Zo verzamelt het Meander Medisch Centrum door middel van zuilen met iPads de ervaringen van mensen die het ziekenhuis bezocht hebben. Daarnaast is er een enorme hoeveelheid patiënten- en gezondheidsapps beschikbaar waarmee patiënten hun ontwikkelingen kunnen beschrijven, bewaren en delen met hun omgeving of medici. Digitalisering wordt over het algemeen toegejuicht, maar er kleven vooral in de zorg ook risico’s aan. In deze blog zet ik de voor- en nadelen voor je op een rijtje.
eHealth
De verzamelterm voor alle digitalisering in de zorg is eHealth. Volgens Zorgvisie is eHealth ‘het gebruik van technologie ter ondersteuning of verbetering van de gezondheid en gezondheidszorg’. Een thema wat in mijn vorige blog centraal stond was zelfredzaamheid van cliënten. Technologie kan mensen die zorg nodig hebben, helpen langer zelfstandig en zelfredzaam te zijn. Aan de andere kant kan eHealth de privacy van cliënten en patiënten in gevaar brengen. Hieronder noem ik nog andere voor- en nadelen van digitalisering in de zorg.
Voordelen van digitalisering in de zorg
Voor zowel patiënten als zorgmedewerkers ervaren veel voordelen bij het gebruik van digitale en technologische zorginnovaties. Denk alleen al aan videogesprekken tussen patiënten en zorgverleners. Voor veel ouderen en minder valide mensen is het lastig om zomaar naar de huisarts of specialist te komen. Dan zijn videogesprekken met en tussen zorgverleners een uitkomst. Het Radboudumc introduceert deze mogelijkheid onder de noemer Facetalk. Daarnaast geven verschillende gezondheid apps patiënten de mogelijkheid om hun gezondheid bij te houden en zelf betrouwbare informatie in te winnen. Volgens het GGZ moet eHealth geestelijke gezonheidszorg vooral breed toegankelijk en betaalbaar houden.
Digitalisering in de zorg maakt het niet alleen voor cliënten makkelijker, het zorgt ook voor efficiëntere en effectievere samenwerking tussen cliënt en zorgverlener.
Nadelen van digitalisering in de zorg
In een recent artikel op Zorgvisie bespreekt Berend de Vries één van de grote nadelen van digitalisering in zorg: de problematiek rond privacy. Zorgmedewerkers willen volgens hem vooral ‘de mogelijkheden van ICT benutten om hun werk goed en snel te doen’, maar zijn zich niet altijd bewust van de privacy risico’s die dit met zich meebrengt. De technologie is volgens De Vries niet altijd veilig, maar vooral gericht op gebruiksgemak. Dat zou moeten veranderen zodat zorgmedewerkers zorgeloos van de efficiëntie gebruik kunnen maken. Alle berichtgeving rondom het elektronisch patiëntendossier geeft aan dat privacy een gevoelig punt is. Terecht naar mijn idee. Het moet niet zo zijn dat informatie over cliënten vrij toegankelijk is en zeker niet zonder dat mensen zich dat beseffen. Op dat gebied valt nog winst te behalen.
Wat weegt zwaarder?
In een opiniestuk op Computable schrijft Marc Bloemendaal dat het hoog tijd is voor digitalisering in de zorg en dat veel partijen hier grote behoefte aan hebben, maar dat er nog verschillende obstakels in de weg staan. Ik denk dat voor veel cliënten, medewerkers en zorgorganisaties de voordelen op dit moment opwegen tegen de nadelen. Vooral apps die zeer toegankelijk zijn via smartphones en tablets zijn erg populair zijn onder cliënten. Terwijl zorgmedewerkers en organisaties nog wachten op flexibele systemen die hun werk een stuk efficiënter maken. Dankzij de zelfredzaamheid van cliënten en digitalisering kunnen bezuinigen op andere vlakken worden doorgevoerd. Stroeve systemen kunnen uitgefaseerd worden en het financiële plaatje voor de komende jaren veranderd. Meer weten over modern zorgondernemerschap?