De blockchain klinkt als een sprookje… handelen op basis van vertrouwen zonder tussenkomst van een ‘centrale autoriteit’. Geen gedoe dus meer met zorgverzekeraars of internationale systemen in handen van de overheid. Het vertrouwen in bijvoorbeeld banken en de ‘macht’ van zorgverzekeraars is tegenwoordig al discutabel. Maar wat is die blockchain nou eigenlijk en is het toepasbaar binnen de zorg? Deskundigen zijn er lyrisch over en andere juist weer sceptisch. Wat is de blockchain eigenlijk en wat zijn denkbare toepassingen in de zorg?
Blockchain, wat is het eigenlijk?
De blockchain is oorspronkelijk de datastructuur achter het bitcoin netwerk. Deze datastructuur kun je vergelijken met een lijst mutaties. Heel veel diensten en software die we gebruiken, steunen op databases die functioneren als een lijst met mutatiegegevens. Neem bijvoorbeeld het digitale betalingsverkeer. Dit vindt hoofdzakelijk plaats in databases, namelijk in de grootboeken van financiële instellingen waarin alle transacties worden bijgehouden. Maar ook medische dossiers, Nederlandse domeinnamen, octrooien of bedrijfsgegevens worden in databases bewaard bij een aangewezen instantie zoals bijvoorbeeld de Kamer van Koophandel of bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO Nederland). Deze databases zijn zeer goed beveiligd. Hierdoor is het moeilijk om er een ander systeem aan te koppelen. Bovendien moet het vertrouwen van de ‘beheerder’ van de database gewaarborgd blijven. Een deuk in het vertrouwen zoals we die in de bankensector hebben meegemaakt is funest. De gevolgen hiervan kennen we immers allemaal.
Eén universele mutatielijst
De blockchain is cruciaal anders. De blockchain is decentraal en open. Dit wil zeggen dat er niet één instantie of bedrijf eigenaar is maar dat niemand ‘exclusief’ eigenaar is. Het is een zogenaamd aan elkaar geknoopt netwerk waaraan deelnemers het ‘eigendom’ gelijk verdelen. En om deze reden is het een open netwerk waaraan iedereen die dat wil kan deelnemen. Net zoals email en het internet van niemand is.
Blockchain in de zorg?
Wanneer het om de zorg gaat wordt de hype rondom blockchain vooral gevoed door vraagstukken als informatie veiligheid, opslag en juistheid van gegevens. Het idee om zorgverleners en patienten via de blockchaintechniek toegang te geven tot medische gegevens klinkt nu nog als een utopie. Bewezen is inmiddels wel dat huidige kostbare databases deze toepassing niet mogelijk maken. Laat staan de controle van patiëntgegevens op juistheid. Ook dit is in de huidige systemen niet mogelijk. Gegevens worden op verschillende plaatsen opgeslagen en systemen communiceren onderling nauwelijks met elkaar. Blockchain technologie klinkt, als je de voorstanders moet geloven, als de oplossing voor alle problemen. Daarbij moet wel opgemaakt worden dat de schaalbaarheid en degelijkheid op het gebied van data opslag en privacy is gewaarborgd.
Binnen de zorg zijn vaak heel veel stakeholders betrokken. Er zullen nog veel stappen genomen moeten worden voordat de blockchain technologie breed toepasbaar is. Hoe zit het bijvoorbeeld met de identificatie of autorisatie van zorgvraagstukken? Hoe weet het systeem dat ik dezelfde persoon ben als in het medische dossier, of dat alleen de behandelend arts het dossier inziet of wijzigd? De blockchain werkt als het ware als een katalysator om met een frisse blik naar bestaande systemen te kijken.
Wel of geen blockchain?
Het is vooralsnog alleen een aanname dat blockchain-technologie in de komende jaren robuust en schaalbaar genoeg wordt om met de specifieke dataopslag en privacy problematiek in de zorg te kunnen omgaan. Blockchain is op zichzelf geen kant-en-klare oplossing voor zaken die rond medische dossiers spelen als identificatie, authenticatie of authorisatie. Het is wel een katalysator om met een verse blik naar bestaande systemen te kijken. Het valt of staat echter bij het consequente gebruik van deze technologie door alle stakeholders en de ‘wil’ om samen te werken. Pas dan kan er geprofiteerd worden van de voordelen die de blockchain opleveren. Er zijn nog heel veel hobbels die genomen moeten worden alvorens de blockchain technologie in de zorg een succes wordt. Voor ons is dit ook een ontwikkeling die wij op de voet volgen.
Wilt u het gesprek aangaan met ons over een mogelijke toepassing voor de zorg? Neem dan contact op met onze expert.